Dường như, rất khó để có thể tìm một nhân viên không phàn nàn về công việc hoặc về đồng nghiệp tại nơi họ làm việc. Nhưng một khi tìm hiểu kỹ càng, bạn sẽ phát hiện ra rằng mỗi cá nhân, khi làm việc ở một tập thể, phần đông đều muốn được làm những công việc thể hiện mình có ích cũng như hợp tác tốt hơn với các đồng nghiệp. Tuy nhiên, bởi họ đã trải qua quá nhiều những điều không vui tại môi trường làm việc, họ chỉ muốn chấp nhận những điều đó như lẽ thường tình và tiếp tục sống với nó. Ngược lại, những người lãnh đạo doanh nghiệp, lại vô cùng mong muốn nhân viên của mình có được cảm giác vui vẻ và một môi trường làm việc tích cực bởi điều này giúp giảm thiểu những bất đồng không đáng có, tăng hiệu quả lao động và khuyến khích những ý tưởng lớn có cơ hội phát triển. Vậy làm cách nào bạn có thể đưa niềm vui trở lại nơi làm việc nếu như doanh nghiệp của bạn đã mất nó? Trong một thập kỷ đồng hành trợ giúp các doanh nghiệp Châu Á đổi mới, chúng tôi đã phát hiện ra rằng các giải pháp để đem niềm vui lại nơi làm việc, thực tế, lại đơn giản và tiết kiệm chi phí đến đáng ngạc nhiên. Mỗi năm – để tạo ra niềm vui và sự hài lòng của nhân viên đối với nơi họ làm việc – các công ty phải đầu tư hàng triệu đô để tổ chức các buổi tiệc, dạ hội, tổ chức các chuyến dã ngoại và xây dựng đội nhóm, tạo ra những thứ mang tính hình thức như xây dựng những phòng tập cho nhân viên, chăm sóc con các nhân viên để khiến họ vui vẻ. Những sáng kiến này, dù có ích theo cách riêng của nó, chỉ có thể có hiệu quả bền vững nếu như văn hóa doanh nghiệp được đổi mới từ trong ra ngoài. Nếu như không có sự đổi mới này, dù văn phòng của bạn trông có đẹp đẽ đến như thế nào, bạn có tổ chức những bữa tiệc kỹ lưỡng, cầu kỳ đến bao nhiêu, bạn vẫn sẽ thấy rằng nhân viên vẫn không hài lòng trong công việc. Lý do thực chất nằm ở chỗ những trao đổi hàng ngày nơi công sở không còn truyền cảm hứng cho họ và các quy trình làm việc không còn khuyến khích sự hợp tác giữa các nhân viên trong nội bộ tổ chức.
Đầu tư vào các mối quan hệ hợp tác có ý nghĩa chính là điều mấu chốt
Qua những nghiên cứu chúng tôi tiến hành với các doanh nghiệp khắp Châu Á Thái Bình Dương, kết luận tổng quan được rút ra đó là khi các doanh nghiệp thường xuyên đầu tư vào củng cố các mối quan hệ hợp tác trong nội bộ và nhìn nhận nó tác động trực tiếp đến cốt lõi vấn đề họ đang gặp phải, doanh nghiệp sẽ tự động thu lợi từ văn hóa làm việc hiệu quả và tích cực. Thực trạng hiện tại chúng ta gặp phải đó là, rất nhiều doanh nghiệp đang ở trạng thái “không khỏe mạnh” xét về các mối quan hệ trong nội bộ tổ chức do sự thiếu tập trung và các hoạt động bền vững để truyền thông nội bộ và khiến mọi người hợp tác, làm việc với nhau. Một doanh nghiệp, cũng giống như cơ thể một con người, cần luyện tập thường xuyên để khỏe mạnh. Nhưng việc các doanh nghiệp thường làm đó là thi thoảng tạo ra một cú sốc hệ thống bởi việc tổ chức một sự kiện toàn công ty diễn ra 1 năm 1 lần hoặc các hoạt động bên lề như các buổi hội thảo mang tính khích lệ tinh thần nhân viên. Nhưng những điều như vậy, thay vào đó, sẽ chỉ tạo ra sự hoài nghi và không hài lòng, trừ khi nhân viên được đồng chỉnh bởi sự sẵn sàng thay đổi văn hóa doanh nghiệp từ bên trong.
Dưới đây là 6 cách đơn giản, chúng tôi đã thực hiện trong nội bộ doanh nghiệp chúng tôi, đồng thời khuyến khích các doanh nghiệp khác thực hành, để đem niềm vui và sự thoải mái thực sự trở lại nơi công sở:
1) Mục đích rõ ràng
Mỗi nhân viên, nhìn chung, đều muốn hoàn thiện công việc mình được giao. Và điều phàn nàn phổ biến nhất trong hầu hết thời gian đó là, tại sao tôi lại phải làm việc này? Do vậy, sai lầm các lãnh đạo doanh nghiệp gặp phải đó là, cho rằng nhân viên cần phải được truyền cảm hứng để làm việc, nhưng thực tế, họ không cần điều đó! Họ chỉ cần hiểu rõ lí do tại sao họ phải làm công việc đó và giá trị công việc họ đang làm. Tuy nhiên, vấn đề nằm ở chỗ, trong khi các doanh nghiệp rất giỏi đặt ra những mục tiêu, họ lại rất kém trong việc giải thích rõ ràng lý do mục tiêu đó được đặt ra cũng như vai trò khi mỗi nhân viên làm việc này hay việc kia. Để đảm bảo mỗi nhân viên có thể hiểu rõ, người lãnh đạo cần làm việc này mỗi tháng và với nhân viên ở mọi cấp độ. Chúng tôi tìm ra rằng, đặc biệt với các giám đốc cấp trung, có thể gọi là những “trung sĩ” của doanh nghiệp, nếu như họ thất bại trong việc tin tưởng và cẩn trọng diễn đạt mục đích của các công việc, việc này sẽ ảnh hưởng trầm trọng đến khả năng các nhân viên triển khai các công việc và gây ra rất nhiều hậu quả. Do vậy việc có những khóa đào tạo nội bộ cho các lãnh đạo cấp trung là vô cùng quan trọng để giúp họ truyền đạt mục đích cũng như giá trị của công việc một cách chính xác tới tất cả các cấp độ nhân viên.
Tìm hiểu về gói giải pháp MụcđíchCỐTLÕI
2) Thiết kế làm việc nhóm
Hầu hết nhân viên đều muốn hợp tác với đồng nghiệp tại nơi làm việc nhưng cách thức các doanh nghiệp đánh giá và đo lường hiệu quả lao động hiện đang hạn chế họ làm điều đó. Rất nhiều doanh nghiệp gặp phải sự “cạnh tranh thái quá” trong nội bộ, và điều này xảy ra do chính cách thức hệ thống doanh nghiệp được thiết kế. Trong thời đại thông tin như hiện nay, đây là điều vô cùng tồi tệ, bởi chúng ta cần khuyến khích nhân viên chia sẻ thông tin nhanh hơn thay vì giữ lại cho mình vì suy nghĩ sợ bị thua kém những người khác. Do vậy, trong khi các doanh nghiệp ghi nhận thành tích của các cá nhân, một việc rất quan trọng đó là cần thiết kế các chính sách và hệ thống trao thưởng để ghi nhận cả đội nhóm đã tạo ra thành công đó. Nhận dạng các giây phút khi phòng ban này chủ động sang phòng ban khác để giải quyết một vấn đề, cũng như đánh giá cao hơn với những cá nhân sẵn sàng chỉ ra một người khác trong công ty đã giúp đỡ mình trong công việc như thế nào. Có rất nhiều cách để doanh nghiệp thiết kế sự hợp tác, và nó không chỉ đơn giản là việc bày trí chỗ ngồi ở văn phòng, mà cần bắt đầu ngay từ công tác quản trị nhân lực.
3) Quản trị sự khác biệt
Do mỗi con người là một cá thể khác nhau, việc một môi trường làm việc có sự đa dạng, khác biệt giữa các cá nhân là một điều vô cùng bình thường. Tuy nhiên, điều đặc biệt lạ đó là, rất ít doanh nghiệp có cơ chế để quản trị những sự khác biệt này. Khi mối quan hệ làm việc bị đứt gãy, không ai động chạm hay đề cập đến điều đó, và sự đứt gãy này tiếp tục tồn tại và lớn hơn. Chẳng bao lâu, những sự khác biệt này bắt đầu ảnh hưởng hiệu quả công việc bởi Nhóm A không muốn nói chuyện với Nhóm B. Bạn hãy suy nghĩ xem sẽ hiệu quả hơn nếu như thi thoảng các nhân viên được đào tạo hòa giải và can thiệp khi có bất đồng, hay thay vào đó, chúng ta phát triển các tập quán thường niên để mỗi nhân viên biết cách giải quyết vấn đề ở một cách thức bình tĩnh hơn với sự điều phối của người lãnh đạo. Ở một trong những bài viết trước đây của tôi, tôi đã chia sẻ về văn hóa trong doanh nghiệp chúng tôi về tập quán “bonsai” – một tập quán khi mỗi nhân viên được yêu cầu chia sẻ nhận xét của mình, bao gồm cả những điều tích cực và những đóng góp để đồng nghiệp sửa đổi và tiến bộ hơn. Chúng tôi đã nhận ra rằng ở bất cứ đâu khi tập quán này được áp dụng, sự khác biệt giữa các cá nhân giảm xuống một cách rõ rệt bởi mỗi người có thể hiểu rõ hơn văn hóa làm việc của người khác. Đồng thời, tập quán này giúp gây dựng sự tin tưởng lẫn nhau giữa các thành viên bởi mỗi người đều muốn điều tốt cho người khác.
4) Đặt những mối quan hệ lên trên
Chúng tôi đã phát hiện ra rằng khi các doanh nghiệp tin tưởng việc coi trọng các mối quan hệ, quan tâm hơn đến người khác, các nhân viên tự động sẽ muốn đóng góp nhiều hơn cho tổ chức. Do vậy, việc tạo điều kiện cho các giây phút tìm hiểu những người mới khi họ gia nhập công ty, hoặc tạo điều kiện cho mỗi người chia sẻ 3 phút về tuần vừa qua của họ như thế nào, những điều rất đơn giản như vậy sẽ tồn tại rất lâu và tạo ra một môi trường vui vẻ nơi làm việc. Bởi vậy, một việc rất quan trọng đó là cần chú ý đến sự khác biệt trong các hệ sinh thái tồn tại nội bộ doanh nghiệp, đồng thời, cần quan tâm tới cách thức mọi người tham gia và thực sự hòa mình vào môi trường làm việc như thế nào xét về các mối quan hệ. Bằng việc quan tâm đến vấn đề này, bạn sẽ nhận ra rằng khi mọi người ở trong các mối quan hệ làm việc tích cực, hiệu quả công việc họ tạo ra sẽ rất đáng nể.
5) Quản trị nhân lực dựa trên mối quan hệ
Có hai chức năng lớn mà bộ phận nhân sự mỗi doanh nghiệp phải đảm nhiệm; một là chức năng hành chính, liên quan tới lương thưởng và tuyển dụng, trong khi chức năng còn lại là quản trị tính đa dạng và sự năng động trong các mối quan hệ tồn tại trong nội bộ tổ chức, và chức năng này gần như thiếu ở hấu hết các doanh nghiệp xét về khả năng lãnh đạo và các nguồn lực. Bất kỳ khi nào doanh nghiệp đầu tư vào việc tuyển chọn và giữ chân các giám đốc nhân sự tốt, người có khả năng hiểu rõ công việc và sự cảm thông, chia sẻ đối với người khác, sẽ là động lực lớn đối với khả năng của doanh nghiệp quản trị nhân tài và sự đa dạng trong mối quan hệ. Bởi vậy, đã đến lúc các doanh nghiệp cần cân nhắc lại cơ cấu phòng ban nhân sự của mình, tách việc quản trị nhân lực khỏi các công việc hành chính, và thiết lập một phòng ban riêng tập trung vào quản trị nhân lực. Chúng tôi hiểu rằng khi các doanh nghiệp chú ý hơn đến sự đa dạng diễn ra trong nội bộ tổ chức và cung cấp các nguồn lực để các giám đốc tăng sự hợp tác, nó sẽ giúp công ty tối đa hóa hiệu quả xét về phát triển kiến thức và sáng tạo.
6) Đánh giá giá trị của niềm vui nơi làm việc
Cuối cùng, việc thiếu niềm vui nơi làm việc khiến doanh nghiệp mất mát không nhỏ, các doanh nghiệp cần đối mặt và cố gắng đánh giá trạng thái của các mối quan hệ trong nội bộ. Chúng tôi đã tìm ra sự thiếu niềm vui trong môi trường làm việc được hình thành do:
a) Thiếu mục đích
b) Mọi người có cảm giác cần cạnh tranh lẫn nhau, từ đó, dẫn đến hợp tác nghèo nàn
c) Thiếu cách thức để diễn đạt những sự thất vọng, cảm giác chán nản và vượt qua sự khác biệt
d) Cảm nhận của nhân viên về doanh nghiệp và đồng nghiệp thiếu quan tâm tới mình
e) Quản trị nguồn nhân lực nghèo nàn
f) Thiếu định nghĩa môi trường làm việc hạnh phúc là gì Một khi các doanh nghiệp thực sự đánh giá tình trạng sức khỏe của doanh nghiệp và đồng chỉnh các hoạt động với hiệu quả của công việc, chiến lược xây dựng công sở niềm vui sẽ bắt đầu tạo ra những kết quả thực tế và gây dựng niềm tin và sự hợp tác lẫn nhau.
Như đã chia sẻ trên đây, những người nhân viên không tìm kiếm hạnh phúc ở nơi làm việc, điều họ thực sự tìm kiếm là niềm vui, động lực khiến họ muốn tới công ty mỗi ngày khi họ thức dậy. Và điều này không phải có được tình cờ, bạn cần thiết kế và gây dựng nó. Tin tốt ở đây là, bạn không cần chi nhiều tiền để đạt được điều đó. Bạn chỉ cần dành thời gian, nỗ lực, thực hành liên tục và đo lường xem việc đó đang diễn ra như thế nào, bạn sẽ sớm nhận thấy niềm vui xuất hiện tại nơi làm việc của bạn.
Bài viết được đăng trên Doanh Nhân Sài Gòn Online. Để cập nhật thông tin về các dự án và các kinh nghiệm hình thành thế giới tại Việt Nam và khu vực, xin mời truy cập trang web của công ty tại https://www.consulus.com/countries/vietnam/.
